OHOLTZARA SALTO A ESCENA LANAREN LAUGARREN EDIZIOAK ARTE ESZENIKOETAKO JARDUERAK ESKAINI DIZKIE 3.229 GAZTERI NAFARROAN.
Ostirala, Ekaina 17, 2022
Nafarroako Antzoki Sarea (RTN-NAS) osatzen duten 24 udalerrik hartu dute parte Oholtzara Salto A Escena programaren laugarren edizioan. Programa honek Arte Eszenikoak (AA.EE.) publiko gazteari hurbildu eta bere protagonista bihurtu nahi du, bere Propio Voz. Sortu zenetik, Nafarroako Kutxaren eta La Caixaren laguntza du ekimen horrek, Innova Cultural programaren eta Nafarroako Gobernuaren bitartez, RTN-NASekin berarekin duen hitzarmen izendunaren bidez.
2021-2022 edizioan 11 tailer egin dira 11 herritan, 9 dantza-bizikidetza, 10 antzerki-emanaldi eta 37 Teatro Forum saio. Oholtzara Salto a Escena lanaren lehen edizioan, 2018-2019 ikasturtean, 3.969 pertsona izan genituen. Koronabirusa 2019-2020 edizioan sartu zenean, hainbat jarduera bertan behera utzi behar izan genituen, eta parte-hartzaileak 3.120 izan ziren. Hurrengo ikasturtean, 2020-2021 ikasturtean, Covid 19k eragindako osasun-krisiarekin, zaila izan zen curriculumetik kanpoko jarduerak programatzea ikastetxeetan, baina, hala eta guztiz ere, 3.402 neraberengana iritsi ginen. Azken deialdian, 2021-2022an, aurrekontu-partida txikiagoa eta udalerri gutxiago izan ditugun arren, 3.229 gaztek baliatu dute programa hori.
118.636 euroko aurrekontu finalarekin, parte hartu duten udalek 53.128 euroko ekarpena egin dute, RTN-NASek, Nafarroako Gobernuarekin duen hitzarmen izendunaren bidez, 34.000 euroko ekarpena egin du, eta gainerakoa, 31.500 eurokoa, Fundazioek, Innova Culturalaren bidez.
EMAITZA KUANTITATIBOAK EREMU GEOGRAFIKOEN ARABERA:
Eremu Atlantikoa eta Pirinioak: 5 udalerrik parte hartu dute (Altsasu – Altsasu, Agoitz, Etxarri Aranatz, Irurtzun eta Olazti – Olatzagutia), 430 gazterentzako 14 jarduerarekin.
Erdialdea: 8 herri (Antsoain – Antsoain, Aranguren Ibarra, Beriain, Berriozar, Uharte, Noain (Elorz Harana), Atarrabia eta Zizur Nagusia), 18 jarduera 1.170 gazterentzat.
Erdialdea: 3 herri (Lizarra, Zangoza eta Tafalla) 10 jarduera 820 gazterentzat.
Erriberako zonza: 8 udalerri (Azagra, Castejon, Cintruenigo, Corella, Lodosa, Ribaforada, Valtierra eta Viana), 25 jarduerarekin 809 gazterentzat.
EMAITZA KUALITATIBOAK
Baina emaitza kuantitatiboak ez dira garrantzitsuenak, emaitza kualitatiboak interesatzen zaizkigu, parte-hartzaileen bizitzetan eraldaketa soziala eragiten dutenak. Oholtzara Salto a Escena taldeak erantzun nahi dion erronka soziala modu kateatuan eta partida bikoitzean dator. AA.EEek espiritu kritiko soziala sustatzen dutenez, gazteenengana hurbiltzen ditugu, orain arte ia harremanik ez baitzuten haiekin, baina bitartekotza erabiliz eta publikoaren parte-hartzea eraginez egiten dugu. Horren ondorioz, gazteak ez dira kultura-jardueraren kontsumitzaile pasiboak soilik, jarduera horren protagonista ere badira.
Gazteak protagonista gisa jartzeko helburua lortu ondoren, EEAek norberaren espiritu kritikoaren garapenari egiten dioten ekarpena sentiarazten diegu barrutik, eta horrek, zalantzarik gabe, lagundu egiten du haiek desegokitzat jotzen dituzten gai guztiak gizartean eraldatzen.
Eraldaketa horren adibide ona da ikasleek dantzako bizikidetzan parte har dezaten lortzea, eta azken laginean ikaskide asko joatea. Beste adibide on bat da EAEA tailerrek lagundu egin dutela atzerritar jatorriko neraberen bat udalerrian integratzen. Antzerki-funtzioaren kasuan, maite dugun pertsona bat galtzeko dolua landu da, eta horrek katarsia eragin du kasu askotan ikasle eta irakasleentzat. Azkenik, nerabeen eskola-jazarpenari, aniztasunari eta genero-indarkeriari buruzko Antzerki Forumaren lan-dinamikek lagundu dute landu diren ikasgeletako bizikidetza hobetzen.
Azken batean, emaitza kualitatiborik onena irakasleek zein ikasleek datorren urteko edizioan berriz parte hartzeko nahia eta borondatea adieraz diezazuten lortzea da.
OHOLTZARA SALTO A ESCENA proposamen guztiz berritzailea da AEE-etan, Nafarroan ez baita halako koordinaziorik egon jarduerak elkarrekin eta orain arte arretarik jaso ez duten publikoarentzat, 12 eta 18 urte bitarteko gazteentzat, programatu ahal izateko. Udalerri horiek ikuskizunak eskaintzen dituzte publiko mota horrentzat urteko programazioaren uneren batean, baina egia esan, ekimen hau da 24 herriren artean elkarlanean planteatzen den lehen ekimena, 4 jardueraz osatutako katalogo komun batekin, guztietan zehar biratzen dena.
1. EAEAren tailerrak. Helburu nagusia gazteen giza eta bizi-esperientziak aberasten laguntzea da. Horretarako, EAEAk erabiliko dira. Nafarroako profesional kontrastatuen talde batek 16 saiotan parte hartuko du (astean bi orduz, azaroa eta martxoa bitartean). Saio horien edukiak gorputz- eta ahozko adierazpeneko lan bat dira, pertsonatik abiatuta taldearekin elkarreraginean aritzeko lan bat. Sorkuntza kolektiboa, antzezlan baten ekoizpenean eta eszenaratzean gauzatzen dena. Tailer bakoitza herri bakoitzean egiten da, gaztelaniaz zein euskaraz. Guztien artean proiektu bateratu bat osatzen dute, osotasun bat. Horiek guztiek publikoaren aurrean erakusten dute antzerkiaren munduko egunaren inguruan beren espazio eszenikoetan egindako sorkuntza.
2. Antzerki-funtzioa. Konpainia ikuskizunera joateko gida pedagogiko bat prestatzen ari da. Gida hori eskolan lantzen da emanaldiaren aurretik. Horrela, gazteek obra hobeto ulertzeko informazio egokia dutela ziurtatzen dugu. Ikuskizuna ikusi ondoren, artistekin solasaldia sortzen da. Eztabaida hori eragin handiko bitartekotza da ikasleentzat, eta, horregatik, obraren edukia zabaltzen dute, eta hartutako emozioak eta bizipena adierazteko bide bat da. Hori lortzeko, edizioetan aurkeztutako proposamen guztiek gazteentzat oso interesgarriak diren gaiak garatzen dituzte: sexu-aniztasuna, genero-indarkeria, maiteen galera, beste kultura eta errealitate batzuen aurkikuntza, sare sozialek gazteengan duten eragina.
3. Dantza-bizikidetza. Egoitza bat aurkezten dugu, non dantzari profesionalek ikasleak dantza garaikidean eta koreografia bat sortzeko prozesuan sartzen dituzten. Amaitzean, gainerako ikasleei lagin bat aurkeztuko zaie ikasitako guztiarekin. Gorputza da gure adierazpidea, eta, beraz, dantzaren eta gorputz-adierazpenaren aukera komunikatiboak, sortzaileak eta sozialak justifikatu egiten dute eskolan egotea, are gehiago horrekin gai interesgarriak landu daitezkeenean, hala nola: tradizioak zaintzea folklorearen berrikuntza eszenaratuz, ingurumena zaintzea, gure eguneroko keinuek planeta hobetzen nola eragin dezaketen erakutsiz, hiri-kulturaren balioak (Hip-Hop, parkour...) baliagarriak direla besteekin eta ingurunearekin harreman osasuntsua sortzeko, tiktok koreografiak sortuz.
4. Antzerki-foruma. Eskolan jokabide bortitzak eta arrazistak prebenitzen dituen antzerki sozial eta parte-hartzailea. Amaiera zorigaiztokoa duen istorio bat aurkezten da, aukeratutako gaiarekin zerikusia duena: Genero-indarkeria nerabeetan. Eskola-jazarpena. Aniztasuna (arrazakoa, generokoa, soziala, ekonomikoa...). Ondoren, entzuleei galdetzen zaie kontakizunaren zer puntutan gerta daitekeen zerbait desberdina, amaiera positiboago baterantz bideratzeko. Orduan, nerabeak istorioaren parte sentitzen hasten dira ikusi nahi dituzten aldaketak erakusteko. Jarraian, beren eskoletan ezagutzen dituzten edo aurre egin diezaieketen egoeretako batzuk aztertuko ditugu. Amaitzeko, elkarbizitza-kontratu bat garatzen da ikastetxeentzat, irakasle-taldearen eta ikasleen artean idatzia.
PARTE HARTZEN DUTEN 24 UDALERRIAK:
- Alsasua
- Ansoáin
- Aoiz
- Valle de Aranguren
- Azagra
- Beriáin
- Berriozar
- Castejon
- Cintruenigo
- Corella
- Lizarra
- Etxarri-Aranaz
- Uharte
- Irurzun
- Lodosa
- Noáin-Valle Elorz
- Olatzagutía
- Ribaforada
- Zangoza
- Tafalla
- Valtierra
- Viana
- Atarrabia
- Zizur Nagusia